Çayyüzü Şehitliği

Efeler ilçesi Umurlu Mahallesi’nin 5 km kuzeyinde yer alan Çayyüzü köyü, Aydın’ın Milli Mücadele tarihinde önemli bir köyüdür. Aydın topraklarını işgal eden Yunan düşmanından kurtulmak için toplanan milislerin “Birlikten Kuvvet Doğar” atasözünden ilham alarak bir emir komuta altına alınmaları kararlaştırılmıştı. Bu düşünceden hareketle Milli Menderes ve Aydın Alayları kurulmuştu. Yörük Ali Efe’ye mensup kuvvetler Milli Aydın Alayı’nı teşkil ediyorlardı. Alayın karargâhı Çayyüzü köyünde kurulmuştu. Alay komutanı Zekai Bey ve subayları, Batı Cephesi’nde çarpışmalar sırasında şehit olan er, efe ve subayları burada bir şehitlik oluşturarak gömmeye karar verdiler. Böylece Milli Mücadele’nin ilk şehitliğini tesis etme onuruna eriştiler. Şehitliğin ortasına da hepsinin adını üzerinde taşıyan bu ilk anıtı yaptırdılar.

Zekai Bey’in “varlığından pek az Aydınlı haberdardır” dediği abideyi bugün pek çok Aydınlı biliyor, tanıyor ve ziyaret ediyor.

Kitabe üzerindeki yazı: ‘VATAN İÇÜN ÖLENLER BURADA YATIYOR. MİLLİ AYDIN ALAYI’ MART 336 (1920)